Anne sütünüz yok veya yetersiz. Ne yaparsanız yapın artmadı. Ve bebeğinize doktorunuzun da önerisi ile mama vermeye karar verdiniz.

Tabi ki hiçbir mama anne sütünün yerini tutamaz ama uygun seçilen bir mama, bebeğinizin büyümesi ve tüm sistemlerinin sağlıklı gelişimi için gerekli olan besin maddelerini karşılayacaktır. Peki mama / formül süt seçerken nelere dikkat edeceğiz?

Formül süt seçiminde en önemli kriter, anne sütüne olabildiğince yakın içeriğe sahip ve etkinliği bilimsel çalışmalarla kanıtlanmış ürünleri seçmek olmalıdır.

Formül sütlerin içeriğinde bulunması zorunlu olan bileşenler (laktoz, protein, yağ, vitamin ve mineral gibi), anne sütü referans alınarak Türk Gıda Kodeksi mevzuatlarında belirtilmiştir. Bu zorunlu bileşenleri, bütün formül sütler, belirtilen limitlere uygun olarak sağlamak zorundadır. Ama bu tüm formül sütlerin aynı ya da birbirine benzer olduğu anlamına gelmez. Piyasadaki formül sütlerin birbirinden farklılaşmasını sağlayan, anne sütünde de var olduğu bilenen ve bebeğin gelişimi ve sağlığı üzerine etkisi bilimsel çalışmalarla gösterilmiş bir takım fonksiyonel içeriklerdir. Formül süt tercih ederken bu özel bileşenlerin varlığına da dikkat edilmesi gerekir.

Formül süt tercih ederken, elbette öncelikle içeriğindeki protein, yağ miktarının anne sütüne yakın olması, demirden zenginleştirilmiş olması ve nişasta ihtiva etmemesi önemli. Anne sütünün karbonhidrat kaynağı laktozdur. Bebeğimiz için seçtiğimiz mamanın sağladığı protein ve karbonhidratın kaynağının ne olduğunu sorgulamamız gerekli.  Tercihiniz organik formüllerden yana ise karbonhidrat içeriğinde nişasta ve benzeri karbonhidrat kaynaklarının yer alıp almadığına özen gösterin. Çünkü nişasta içeren bir formül organik de olsa anne sütünden uzaklaşmıştır.

Temel bileşenler açısından ilk kontrolü yaptıktan sonra, formül sütün  anne sütünde de bulunan prebiyotik, LCP (omega 3), nükleotid gibi özel bileşenleri içerip içermediğine de bakılmalıdır. Bu bileşenlerin mevzuata göre  formül sütlerde bulunması zorunlu olmamakla birlikte güvenliği ve bebek üzerinde olumlu etkileri klinik çalışmalarla kanıtlanabildiği için formül sütlere eklenebilmektedir. Örneğin prebiyotikler, anne sütünün 3. büyük bileşenidir. Formül süte eklendiği takdirde bebeğin bağırsak florası, bağışıklığı, dışkı kıvamı ve sindirim sistemi üzerine etkilli olduğunu gösteren klinik çalışmalar mevcuttur. Ancak her prebiyotik bu etkiyi göstermeyebilir, mutlaka o prebiyotik ile yapılmış klinik çalışmalar sorgulanmalıdır. Bunun dışında  LCP’ler de  (yani omega 3 gibi uzun zincirli yağlar) formül sütlere eklenebilmektedir. LCP’lerin de beyin ve göz gelişimi üzerine etkili olduğunuz gösteren çalışmalar vardır.Nükleotidler de yine anne sütünde bulunan, bebeğin bağışıklık gelişimi ve fiziksel gelişimi için önemli olan bileşenlerdendir. Bahsedilen bu bileşenler her formül sütte bulunmayabilir. Örneğin bazı organik formüller ve keçi sütü bazlı formül sütlerde prebiyotikler, LCP’ler ve nükleotidler bulunmamaktadır. Formül süt tercih ederken, yukarıda belirtilen bileşenlerin varlığını  doktorunuza sorarak, etiket bilgilerinden ya da  ilgili markanın anne danışma hattı üzerinden sorgulayabilirsiniz.

En önemli unsur, bebeğinize mama kullanma kararı verirken ve kullanacağımız mamayı seçerken eş dost, akraba önerisi veya sosyal medya annelerinin önerileri doğrultusunda hareket etmek yerine bebeğimizi takip eden doktorumuzun önerilerine uymamız. Arkadaşınızın bebeği için uygun olan bir mama sizin bebeğinize uygun olmayabilir çünkü.

Mama kullanmaya başladığınızda seçtiğiniz mama ne  olursa olsun, son kullanma tarihini  kontrol ettiğinizden ve sızdıran veya başka şekilde hasar görmüş ambalajlardan almadığınızdan, kullanım süresince hazırlma ve saklama talimatlarına uyduğunuzdan emin olun.