Doğru Beslenme & Çocuk Boyu İlişkisi:

Bebek ve çocuklarda sağlıklı ve yeterli beslenmenin tek göstergesinin kilo olduğunu düşünürüz. Oysa ki sağlıklı beslenmenin değerlendirilmesinde boy uzama hızı ve boy persentilleri de en az kilo kadar önemlidir. Bir başka yaygın yanlış kanı çocuklarda nihai boyun sadece genetikle yani anne baba boyu ile ilişkili olduğu inancıdır. Ancak çocuğunuzun erişkin dönemdeki boyu anne baba boyunun yanında beslenme ile de çok ilgilidir. Anne ve baba boyları yeterince iyi olsa da özellikle erken çocukluk döneminde yeterince iyi beslenemeyen, her besin grubundan sağlıklı ve dengeli tüketemeyen çocuklar kendi boy potansiyellerine ulaşamaz. Ve nitekim 2020 Kasım ayında en saygın tıp dergilerinden Lancet’de sonuçları yayınlanan bir çalışma, boy uzaması üzerinde beslenmenin ne derece etkili olduğunu bizlere bir kez daha gösteriyor.

Çalışma 1985’den 2019 a dek geçen sürede, 193 ülkeden 65 milyon çocuğu kapsıyor. Bu çalışma, beslenme kalitesinin göstergesi olan okul çağındaki çocukların boy ve kilolarının dünya çapında gelir dağılımına bağlı olarak büyük farklılıklar gösterdiğini ortaya koydu.

En uzun ve en kısa ülkelerdeki ergenler arasında 20 cm’lik bir boy farkı saptandı. En kısa boylu ergenler milli gelirin düşük, yiyeceğe ulaşmanın zor olduğu Laos, Sahra Altı Afrika, Bangladeş ve Guetemala gibi ülkelerdendi. En uzun ergenler ise Hollanda, Bosna Hersek, Danimarka’daydı. Araştırmaya göre Bangladeş ve Guatemala’daki (dünyanın en kısa kızlarına sahip ülkeler) ortalama 19 yaşındaki kız çocuğunun boyu en uzun boylu ergenlerin olduğu ülke olan Hollanda’daki ortalama 11 yaşındaki bir kızla aynıydı.

35 yıllık dönemde ortalama boy uzunluğundaki en büyük iyileşmeler Çin ve Güney Kore’nin bazı bölgeleri gibi gelişmekte olan ekonomilerde görüldü. Örneğin, 2019’da Çin’deki 19 yaşındaki erkek çocuklar 1985’dekinden 8 cm daha uzundu. Bunun aksine,  Sahra Altı ülkelerde ergenlerin boyları bu süreçte sabit kaldı veya azaldı.

Bu çalışmadan da anlayacağımız üzere beslenme, özellikle de kaliteli gıda eksikliği, büyümenin yavaşlamasına ve çocuklukta boy kısalığına neden olabiliyor. Yani  boy uzamasında genetiğin yanında sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzeni de oldukça önemli. Eğer çocuğunuzun boyunun yaşıtlarından kısa olduğunu düşünüyorsanız, ‘’Zaten benim de boyum kısa.’’ demeden önce çocuk doktorunuza başvurmanız oldukça önemli. Çocuğunuzun boyunu evdeki bir mezura ile ölçerek https://www.buyuyencocuklar.com/ adresindeki büyüme eğrilerine bakabilir, böylece çocuğunuzun kendi yaşıtlarına göre boyunun ne durumda olduğunu anlayabilirsiniz.

Kaynak: https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)31859-6/fulltext