Bu sayfada hep bebek ve çocuk sağlığını, beslenmesini konuştuk. Çünkü biz anneler en çok bebeklerimizin sağlığını merak ediyoruz ve onların beslenmelerine özen gösteriyoruz. Ama bugün sizlerle biraz da başımızın tacı, bebeğimizi büyütürken bizim en büyük yardımcılarımız anneanne, babaanne ve dedelerin beslenmesi hakkında konuşmak istiyorum.
Ülkemizde yaşlı nüfus her geçen gün artıyor. Yaşlıların yaşadığı duyma, görme zorlukları, denge ve esnekliğin azalması, Alzheimer, demans gibi hastalıkların getirdigi engeller, reflekslerinde azalma, kırılgan yaşlılık gibi sorunlar onlar için hayatı zorlaştırıyor.
Ülkemizde 65 yaş ve üzerinde yaklaşık 7 milyon kişi yaşıyor. Ve bu nüfusun çok büyük bir kısmı, yetersiz ve dengesiz beslenmeden kaynaklanan hastalıkların etkisi altında maalesef. Bu yaş grubunda görülen şişmanlık, diyabet, kalp-damar hastalıkları, osteoporoz, felç, iskelet ve kas sistemi hastalıklarında bilinçsiz beslenme önemli bir risk faktörü.
Yetersiz ve dengesiz beslenen yaşlılarda neler olabilir?
- Beslenme yaşlıların genel sağlığı için en önemli etkenlerinden biridir. Yaşlılarda yeterli beslenmek çok önemlidir.
- Yetersiz beslenme yaşlılarda birçok hastalığın ilerlemesine de neden olur.
- Yetersiz beslenme yaşlılarda birçok hastalığın ilerlemesine ve sarkopeni olarak adlandırılan kas kütlesi kaybına neden olabilir.
- Özellikle akut ve kronik hastalık durumunda beslenme sorunları yaygındır ve azalan besin alımı nedeniyle yetersiz beslenmeye yol açmamasına dikkat etmek gerekir.
- Yaşlılara tıbbi beslenme ile destek olunabilir; burada amaç : beslenme gereksinimlerini karşılamak ve böylece beslenme durumunu korumak veya iyileştirmek için yeterli miktarda enerji, protein ve sıvı sağlamak için çok önemlidir.
- Bağışıklık sistemi zayıflayarak enfeksiyon riski artar.
- Vücutta meydana gelen yaraların iyileşmesi zorlaşır. En basit bir yara bile enfeksiyon kaynağı olabilir.
- Yetersiz ve dengesiz beslenme, düşme ve kırıklara neden olabilecek derecede kas zayıflığı meydana gelmesine neden olabilir.
- Kalça kırığı olan hastaların %50’si kas kaybından muzdarip
- Kötü beslenme aynı zamanda iştahsızlığa da yol açar ve bu durumun bir kısır döngü içine girmesine ve yeme problemlerinin gittikçe artmasına neden olur.
- Sağlıksız ve dengesiz beslenme hızla kilo alımına ve obeziteye yol açar. Obezite de yüksek tansiyon, şeker, kalp hastalıkları için önemli bir risk faktörüdür.
Yaşlılıkta sağlıklı beslenme için ipuçları
- Her besin grubundan dengeli bir şekilde tüketmeye özen gösterilmeli.
- Günde en az üç ana öğün beslenilmeli, öğün atlanmamaya dikkat edilmeli.
- Uygun ve sağlıklı protein alımı yaşlılıkta, vücut fonksiyonlarının gerçekleştirilmesi, kas kütlesi ve dokuların korunması, bilişsel fonksiyonunun sürdürülmesi ve immün sistem için çok önemlidir.
- Şeker, çikloata, paketli gıdalar gibi basit şekerler yerine vitamin, mineral ve posa yönünden zengin tam tahıllar gibi kompleks karbonhidrat kaynakları tercih edilmelidir.
- Her gün imkanlar dahilinde 5-7 porsiyon sebze ve meyve ile haftada 2-3 kez kuru baklagil yemeği tüketilmelidir.
- Kızartma ve kavurma yöntemleri yerine sağlık açısından daha uygun olan haşlama, ızgara ve fırında pişirme yöntemlerini tercih edilmelidir.
- Kas gücünü korumak için uygun beslenmenin yanı sıra yürüyüş gibi basit fizik egzersizler yapılmalıdır.
- 65 yaş üzerindeki kişilerde yoğun olarak görülen, beyin kanamaları ve ölümlere yol açan yüksek tansiyondan korunmak için günlük tuz tüketimi kısıtlanmalıdır. Hazırlanmış yemeklere ilave tuz eklenilmemeli ve tuz içeriği yüksek geleneksel besinler olan turşu ve salamuralardan uzak durulmalıdır.
- 65 yaş üstü kişilerin sıvı kayıpları ile bu kayıpların yol açtığı sağlık sorunları diğer yaş grubundaki kişilere göre daha yüksektir. Bu nedenle yaşlı bireylerde günlük sıvı tüketimini artırmalı ve günde 8-10 su bardağı sıvı tüketmelidirler.
- Sağlıklı beslenmede besindeki toplam yağ içeriği ve yağ asitlerinin oranı da önemlidir. Doymuş ve çoklu doymamış yağlar enerjinin %8-10’undan az, tekli doymamış yağlar ise enerjinin en fazla %15’i kadar olmalıdır. Doymuş yağ tüketimi azaltılmalıdır: Diyetle doymuş hayvansal yağların ve katı margarinlerin tüketiminin artması, kan kolesterol düzeyinin artmasına ve buna bağlı obeziteye neden olur.
- Posa tüketimi arttırılmalıdır: Yaşlılarda yeterli posa alımının sağlanması için kurubaklagil yemekleri haftada 2-3 kez tüketilmeli, sebze ve meyve tüketimi arttırılmalı ve günde 25-30 g posa alımı sağlanmalıdır.
- Kalsiyum içeriği yüksek besinler tüketilmelidir: Yaşlanma ile kalsiyum gereksinmesi artar. Kalsiyumdan zengin ve vücut tarafından kullanılabilirliği yüksek olansüt, yoğurt, peynir gibi besinlerin uygun miktarlarda her gün tüketilmesi gerekmektedir.
- Yaşlılarda dengeli enerji ve protein alımı önemlidir. Dengeli enerji alımı için medikal beslenme ürünleri de bu dönemde destek olabilir.
Onlar İçin Neler Yapabiliriz?
- Anne ve babalarımızın beslenme alışkanlıklarını gözlemleyelim. Sadece planlanmış özel günlerde değil sıradan bir öğününde bulunalım ve neler yediğine dikkat edelim. Eğer hastanede veya bakım merkezinde yaşıyor ise onu yemek zamanlarda ziyaret edin. Böylece hangi sıklıkla ne kalitede beslendiğini öğrenebilirsiniz.
- Anne ve babamızın kilo hareketlerini takip edelim. Kilo alıp vermelerini izleyerek beslenme düzeni ve olası sağlık sorunları hakkında fikir sahibi olabiliriz.
- Sağlık durumunda meydana gelen ani değişikliklere dikkat edelim. Sadece kilo alış verişleri değil, tansiyon oynamaları, iyileşmeyen veya giderek kötüleşen yaralar, yaaların giderek kötüleşmesi ve zor iyileşmesi, diş sorunları gibi durumlar da aslında kötü giden beslenme durumu ile ilgili olabilir. Böyle durumlarda hekime başvuralım.
- Kullandıkları bazı ilaçlar iştahlarını olumsuz etkileyebilir bu durumda doktorlarına danışalım.
- Rutin doktor kontrollerini aksatmamalarını sağlayalım. Eğer mümkünse bir diyetisyenden yardım alarak kişiye özel beslenme programı oluşturulmasını sağlayalım.
- Diş problemleri de beslenme durumları ile yakından ilişkilidir. O yüzden etkiliyor ise bir de diş hekimi ile görüşmenizde mutlaka fayda vardır..
- Ayrıca Üretilen yüksek enerjili, proteinden zengin uzman beslenme ürünleri ile günlük besin ve enerji ihtiyacınızın karşılanması için destek alabilirsiniz. Bu ürünleri kullanmak kilo kaybetmeyi önler. Doktorunuza danışarak beslenmenizi planlayabilirsiniz.
- Besin değerleri yüksek olan ve sağlıklı gıdaları tüketmeleri için onları teşvik edelim.
- Harekete teşvik edelim.. Düzenli yapılan fiziksel aktiviteler hem kilo kontrolünde ve kalp damar sağlıklarının korunmasında hem de kasların güç kaybının önlenmesinde çok etkilidir.
- 0
- 1897
- 0
