Yeni doğum yapan anneler arasında emzirmeyi yaygınlaştırmak ve emzirmenin anne ve bebek sağlığı üzerindeki faydaları hakkında toplumu bilinçlendirmek adına 1-7 Ekim tarihleri arası Dünya Emzirme Haftası olarak kutlanıyor.
Ben bu güzide haftada çalışan annelerin emzirme sorununa dikkat çekmek istiyorum.
- Türkiye’de şirketlerin sadece yüzde 9’unda süt sağım odası var. (Emzirme odası diyemiyoruz. Çünkü bebekler burada beslenmiyor. Anneler sadece sütlerini sağıp depoluyorlar. Bunun için yanlarında soğutucu taşıyorlar veya kurye ile sağdıkları sütü bebeklerine yolluyorlar. Geri kalan şirketlerde ise süt sağım işlemi toplantı odalarında ya da hijyenik koşullardan uzak tuvaletlerde gerçekleşiyor.
- Çalışan anneler ideal emzirme süresinin 16 ay olduğunu düşünse de, işe döndükten sonra bebeklerini ancak 10 ay emzirebiliyorlar. Yüzde 42’si ise işe döndükten sonra süt sağamadıkları için emzirmeyi bırakmak zorunda kalıyor.
- Türkiye’de sadece % 27 oranında kadın çalışıyor. Bu kadınların % 14’ü ise anne olunca işi bırakıyor. (Danone-Nutricia Çalışan Annenin 1000 günü Araştırması)
Rakamlar zaten durumu gayet iyi anlatıyor. Temiz ve hijyenik süt sağım odalarının sayısı ne kadar çok artsa, o kadar çok yeni anne iş hayatında kalmaya devam edecek ve sonuç olarak daha eğitimli yeni nesiller yetişecek.
Elle Dergisi bu yıl (Nisan 2016) Amerika’da, en temiz, en hijyenik ve en kullanışlı tasarıma sahip emzirme odasını bulunduran şirketlere ödül verdi. Bu ödülü kime vereceklerini belirlemek için, 40 tane büyük şirketi aramışlar ve emzirme odalarını gezmek istediklerini belirtmişler. Tabii ki çoğu şirket Elle dergisinin bu talebini reddetmiş. Bir kısmı böyle bir odalarının olmadığını itiraf etmiş, % 35’i ise süt sağım odalarının tadilatta (!) olduğunu bildirmiş.
Çalışan annenin kaderi tüm dünyada gördüğünüz gibi aynı. Ama yazdıkça, konuştukça, paylaştıkça hep birlikte bir şeyleri değiştireceğimiz kesin.
Benim listede dikkatimi çeken, ilk 10 şirketin içinde Google, Yahoo, Facebook gibi nispeten yeni şirketlerin bulunması. Demek ki, yeni nesil yöneticiler, yeni annelerin emzirebilmesi konusunda çok daha duyarlı.
Danone Nutricia da Türkiye’de süt sağım odalarının artırılmasını teşvik etmek adına Şubat 2016’da gerçekleşen İnsan Kaynakları Zirvesi’nde bir süt sağım odası kurdu ve zirveye katılan birçok büyük şirketin üst düzey İK yöneticisine, bu odanın aslında mütevazi bütçelerle kurulabileceğini göstermiş oldu.
Bu yazıyı okuyup da belki şirketine süt sağım odası yaptırmak isteyen yöneticiler olursa diye, ideal bir süt sağım odasının nasıl olması gerektiğini de yazmak istiyorum.
- Süt sağma odası içten kilitlenebilir, dört duvara sahip tuvalet ya da başka amaçlarla kullanılmayan özel bir alan olmalıdır.
- Silinmesi kolay kumaştan, sırt bölgesi rahat ve oturan yeni annenin ayaklarının yere değebileceği bir koltuk bulunmalıdır
- Süt sağma makinesinin takılabileceği priz bulunmalıdır.
- Hastane tipi göğüs pompası ve sterilizatör bulunmalıdır.
- Koltuğun önünde süt pompasının ve diğer ihtiyaçların konulabileceği bir masa bulunmalıdır.
- Elleri yıkamak için bir lavabo, sıvı sabun, kağıt havlu ve ıslak mendil bulunmalıdır.
- Anne sütünü mesai bitimine kadar saklayabilmek için küçük boy bir buzdolabı bulunmalıdır.
- Pastel tonlarda bir dekorasyon ve rahatlatıcı birkaç duvar resmi de olursa şahane olur.
Hepi topu bu! Yukarıdaki şartlara sahip küçük bir oda annelere yetiyor da artıyor. Bir emzirme haftasını daha geride bırakırken yüzde 9 olan emzirme odasına sahip şirket sayısının önümüzdeki yıllarda yüzde 90’lara çıkmasını diliyorum.
Amerika’nın en iyi süt sağım odasına sahip 10 şirketi öğrenmek isterseniz, haberi linkten inceleyebilirsiniz: http://www.elle.com/culture/career-politics/g28143/the-best-lactation-rooms-across-america/
Yasa Ne Diyor?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik;
Madde 15 — Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 100-150 kadın işçi çalıştırılan işyerlerinde, bir yaşından küçük çocukların bırakılması ve bakılması ve emziren işçilerin çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine en çok 250 metre uzaklıkta bir emzirme odasının kurulması zorunludur.
Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 150’den çok kadın işçi çalıştırılan işyerlerinde, 0-6 yaşındaki çocukların bırakılması ve bakılması, emziren işçilerin çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine yakın bir yurdun kurulması zorunludur. Yurt açma yükümlülüğünde olan işverenler yurt içinde anaokulu da açmak zorundadırlar. Yurt, işyerine 250 metreden daha uzaksa işveren taşıt sağlamakla yükümlüdür.
